“Ức Trai tâm thượng quang Khuê tảo.” (*)

Giữa cơn chuyển dời của thời gian, có một linh hồn khẽ thức giấc kể lại một câu chuyện đã ngủ yên sáu trăm năm - câu chuyện của một nỗi oan khuất tưởng đã bị vùi sâu dưới lớp bụi trần gian.

Ấy là Lệ Chi viên, vụ án chấn động lịch sử phong kiến Việt Nam…

…

Đông Kinh, Đại Việt, năm 1460.

Hoàng Lan là một cô gái trẻ của thế giới hiện đại tỉnh dậy giữa triều đại Lê sơ, trong cơn cuồng phong định mệnh. Từ sự sợ hãi ban đầu, Hoàng Lan dần bình tâm lại và lần dò từng bước để khám phá thế giới vừa xa lạ vừa cổ kính kia.

Ban đầu, Hoàng Lan luôn muốn được trở về hiện đại, nhưng ông trời như trêu ngươi cô. Cô càng trốn chạy thì càng bị kéo vào những tranh chấp, mưu toan. Rồi cô lạc bước vào hoàng cung, có duyên gặp gỡ Tư Thành – vị Hoàng đế cao cao tại thượng của Đại Việt.

Từ lần gặp mặt đầu tiên khi bị Hoàng đế phạt gậy, đẩy đi làm cung nữ, cho đến cuộc tao ngộ giấu mặt trong những đêm tối bên vườn quỳnh ngát hương, cô và vị Hoàng đế ấy đã vô tình nhích lại gần nhau từ lúc này chẳng hay. Hai con người tưởng chừng ở hai thời đại, hai thân phận vô cùng khác biệt, vậy mà lại tìm được sự đồng điệu trong tâm hồn.

Nhưng song hành với tình yêu, những bí mật cũng dần lộ ra: Hoàng Lan phát hiện thân phận thật của mình gắn liền với ân oán nhiều đời. Lịch sử chứa đựng trong nó định mệnh không dễ dung hòa. Đối với Hoàng Lan, thứ gọi là “trở về” giờ đây chẳng khác nào ảo vọng — bởi chính trong hành trình trốn chạy và thích nghi ấy, nàng đã không còn là cô gái của hiện đại nữa. Thân phận thật của Hoàng Lan được phơi bày sẽ đủ khiến cả thiên hạ rúng động. Liệu rằng bằng cách nào mà một cô gái ở Hà Nội của sáu trăm năm sau, lại có liên hệ mật thiết đến án Lệ Chi viên của sáu trăm năm trước?

Cô gái từng tự cho mình là kẻ “không thuộc về thời đại ấy”, nay lại trở thành một phần của thời đại…

“Thiếp mặc kệ định mệnh hư vô, vượt qua gần ngàn năm để đến bên chàng, Tư Thành à, chàng có hiểu không?”

***

Lê Tư Thành là vị hoàng đế anh minh lỗi lạc của triều Lê sơ và của cả ngàn năm lịch sử Việt Nam. Ngài đứng giữa quyền lực tối thượng và lòng người lạnh lẽo. Nhưng giữa hậu cung mỹ lệ, ngài vẫn chờ đợi một nơi đích thực để ký thác trái tim.

Cho đến khi Nguyễn Hoàng Lan xuất hiện…

Ngài yêu nàng không phải vì sắc đẹp, mà vì cách nàng sống giữa thời đại này. Nếu Hoàng Lan cho rằng lần đầu hai người gặp mặt là ở trong cung, thì nàng đã sai rồi. Ngày ấy, giữa phố chợ tấp nập, có một người con gái thiện lương đã cứu giúp một đứa bé khỏi tay ác ôn, cũng có bậc Đế vương đứng trên tầng cao nhìn xuống, thu hết tất cả những điều đó vào trong trái tim.

Nhưng tình yêu của Đế vương vốn chẳng thể thuần túy chỉ là yêu. Mỗi quyết định của Tư Thành đều bị ràng buộc bởi hai chữ “trách nhiệm”. Ngài yêu nàng, nhưng cũng phải vẹn toàn cả giang sơn. Tư Thành của “Thiên hạ kỳ duyên” là một đế vương luôn biết cách cân bằng giữa lý trí của bậc quân chủ và cảm xúc của một người đàn ông.

“Ta trao thứ quý giá cho nàng, không phải miếng ngọc vô tri ấy mà là kỳ vọng của ta, mong được vĩnh viễn nắm tay nàng cùng nhìn ngắm giang sơn tươi đẹp.”

…

Bên cạnh mạch tình cảm, phần phóng tác lịch sử được xây dựng vô cùng tinh tế. Ba nhân vật phản diện: Lưu Tích Nguyên, Vĩnh Lạc quận chúa và Thế tử đều là những hình bóng gắng với bi kịch của một nhân vật lịch sử có thật, Quốc vương Lê Tư Tề, vị hoàng tử bị gạt khỏi ngai vàng. Những con người ấy, kẻ mang thù hận, người nuôi dã tâm, từng bước thêu dệt một âm mưu như dệt một tấm mạng nhện khổng lồ.

“Những ánh sao tà ác” ấy tưởng nắm giữ vận mệnh thiên hạ và xoay chuyển được càn khôn, nhưng cuối cùng đều bị chính lòng tham nuốt chửng.

Tác phẩm lấy cảm hứng từ vụ án Lệ Chi Viên, một trong những dấu chấm hỏi lớn nhất trong sử Việt, nơi nhà văn hóa lỗi lạc Nguyễn Trãi và người thiếp Nguyễn Thị Lộ bị tru di tam tộc vì cái c hết đột ngột của vua Lê Thái Tông. “Thiên hạ kỳ duyên” không tái hiện bi kịch ấy bằng lớp bụi khô cứng của thời gian, mà để linh hồn lịch sử hòa vào mạch cảm xúc của văn chương. Và cũng từ nơi ấy, một cô gái hiện đại Nguyễn Hoàng Lan vô tình xuyên qua lớp màn thời gian, trở thành chứng nhân của một giấc mộng đã tàn mà vẫn rực rỡ.

Càng về cuối, mạch truyện càng cuộn xoáy như cơn bão. Ân oán nhiều đời dần được vén màn, thân phận thật của các nhân vật được hé lộ, các âm mưu được phơi bày.  Khi trang cuối khép lại, ta không đơn giản chỉ đang đọc về một cuộc tình xuyên thời gian, mà là về sự hòa giải giữa con người với định mệnh.

Ngôn từ của tác phẩm có một vẻ đẹp cổ kính mà không cầu kỳ, trong sự đơn sơ có sự luyến láy, khiến tình yêu của hai nhân vật chính hiện lên như khoảng sáng rực rỡ, đủ làm người đọc bâng khuâng.

“Thiên hạ kỳ duyên” là một câu chuyện hiếm hoi dung hòa được hai cực đối lập: lịch sử và mộng tưởng. Nó khiến ta tin rằng dù thời gian có chảy trôi, dù ranh giới giữa kiếp này và kiếp khác chỉ mỏng như sợi tóc, thì có lẽ, tình yêu chính là thứ duy nhất đủ sức nối liền hai bờ thời gian.

____

“…”: Trích từ sách xuất bản

* Ảnh bìa sách xuất bản